Eén van uw zorgverleners is uw centrale zorgverlener. In gesprek met uw arts beslist u wie uw centrale zorgverlener is. Meestal is uw arts uw centrale zorgverlener. Het kan ook een verpleegkundige uit uw team van zorgverleners zijn. Met uw centrale zorgverlener houdt u contact over uw situatie en de zorg. U kunt al uw vragen stellen aan uw centrale zorgverlener. Uw centrale zorgverlener houdt contact met uw andere zorgverleners. Deze zorgverleners werken samen in een team. Uw centrale zorgverlener regelt de zorg. En regelt dat de zorg op elkaar aansluit. Ook als u (tijdelijk) ergens anders bent.

Als u vindt dat u ondraaglijk lijdt en er is geen uitzicht meer op verbetering, dan kunt u uw arts vragen uw leven te beëindigen. Dit heet euthanasie. Bij euthanasie geeft de arts u een injectie met een dodelijke vloeistof, of u neemt zelf een drank.

Als u vindt dat u ondraaglijk lijdt en er is geen uitzicht meer op verbetering, dan kunt u uw arts vragen uw leven te beëindigen. Dit heet euthanasie.  Als u om euthanasie vraagt, zal uw arts dit met u bespreken. Uw arts zal zorgvuldig afwegen of uw verzoek op dat moment aan de wettelijke eisen voldoet en of hij uw verzoek wil uitvoeren. Een arts is niet verplicht om euthanasie uit te voeren.

Een geestelijk verzorger kan u helpen bij vragen over de zin van het leven of de dood. Hij of zij kan naar u luisteren, met u praten, advies geven of rituelen uitvoeren. Er zijn geestelijk verzorgers voor verschillende religies en ook voor mensen zonder geloof of overtuiging. In een instelling is geestelijk verzorging geregeld. Het is ook mogelijk om met een geestelijk verzorger te praten als u palliatieve zorg thuis krijgt

Vaak heeft u meerdere artsen. Uw hoofdbehandelaar is de arts die uiteindelijk verantwoordelijk is voor alle zorg. Meestal is deze arts ook uw centrale zorgverlener. In gesprek met uw arts beslist u wie uw centrale zorgverlener is. Deze persoon zelf of een verpleegkundige uit uw team van zorgverleners.

In uw individueel zorgplan zijn uw wensen en waarden vastgelegd. Wat voor u en uw naasten belangrijk is. En wat u nodig heeft. Ook de afspraken en plannen uit het gesprek met uw arts of uw centrale zorgverlener staan in uw individueel zorgplan. Zo kunt u de afspraken en plannen altijd nalezen. In uw individueel zorgplan staat ook een overzicht van uw zorgverleners. Zij werken samen in een team.

het delen van gegevens uit het IZP is gebonden aan regels. Uw arts of centrale zorgverlener kan hier meer over vertellen.

Kwetsbaarheid kan ontstaan door bijvoorbeeld meerdere chronische ziekten die grote invloed hebben op uw dagelijks leven. Of een combinatie van een chronische ziekte en lichamelijke achteruitgang door uw leeftijd. Deze kwetsbaarheid maakt de kans groter op opname in een ziekenhuis of verpleeghuis. Of het sterven komt daardoor dichterbij.

De mantelzorger is de naaste die voor u zorgt. Dit gebeurt vanuit zijn of haar relatie met u. Mantelzorg is meer dan de normale hulp van naasten en familie. Mantelzorg valt buiten de professionele zorg.

Iemand met wie u zich verbonden voelt en die dichtbij u staat. Bijvoorbeeld uw partner, vriend, huisgenoot, kind.

Bij palliatieve sedatie geeft een arts u medicijnen waardoor u gaat slapen. Dit doet uw arts als u op het laatst veel pijn heeft of erg benauwd bent. En als het niet lukt om dit op een andere manier op te lossen. Doordat u slaapt, heeft u geen last meer van pijn of benauwdheid. Er zijn verschillende vormen van palliatieve sedatie. Palliatieve sedatie is niet bedoeld om uw leven te verkorten of te verlengen. Als u in de laatste levensfase palliatief wordt gesedeerd en sterft, dan sterft u niet door de sedatie zelf, of door een tekort aan vocht. U overlijdt door de ziekte die u heeft. Het is een natuurlijk overlijden, waarbij u geen last meer heeft van pijn of benauwdheid.

Palliatieve zorg richt zich op de kwaliteit van leven van u en van uw naasten. Op wat u belangrijk vindt en wat u nodig heeft in deze laatste fase van uw leven. Het kan gaan om dagen, weken, maanden en soms langer. U krijgt zorg om deze kwaliteit zo goed mogelijk te houden.

Respijtzorg is een tijdelijke en volledige overname van zorg met als doel de mantelzorger een adempauze te geven. Het is een verzamelbegrip voor voorzieningen die tijdelijk, beroepsmatig of vrijwillig de mantelzorg overnemen, en dus respijt verlenen.

De periode van de laatste dagen voor u sterft heet de stervensfase.

Zijn er wensen rondom uw zorg die u niet heeft besproken? En kunt u uw wensen niet (meer) bekendmaken?Dan regelt de wet dat een andere persoon de rechten van de patiënt moet bewaken. Die persoon wordt de wettelijk vertegenwoordiger genoemd. Wie kan uw vertegenwoordiger zijn? De wet gebruikt deze volgorde:

1. Uw (door de rechter benoemde) vertegenwoordiger.
2. Uw schriftelijk gemachtigde. U heeft deze persoon gemachtigd. Dit gebeurde toen u nog wilsbekwaam was.
3. Uw echtgenoot, geregistreerde partner of andere levensgezel.
4. Uw ouder, kind, broer of zus.

Wilt u dat een vriend of vriendin u wettelijk vertegenwoordigt? Dan kunt u dat regelen door zelf deze vriend(in) schriftelijk te machtigen. Dan moet u wel zelf (nog) wilsbekwaam zijn. Doet u dit niet? Dan beschouwt uw zorgverlener uw partner of (daarna) uw naaste familielid als uw wettelijk vertegenwoordiger. Meer informatie vindt u op de website van de Rijksoverheid.

In de palliatieve zorg zijn opgeleide vrijwilligers beschikbaar. Zij kunnen u en uw mantelzorger ondersteunen, praktische hulp en aandacht geven. Zo heeft uw mantelzorger meer tijd voor de familie. Of kan hij of zij zelf even rust krijgen. Vrijwilligers verrichten geen medische, verpleegkundige of zware huishoudelijke taken.

In een wilsverklaring schrijft u welke medische behandelingen u wel of niet wilt. Heeft u een schriftelijke wilsverklaring? Het is belangrijk dat uw arts precies begrijpt wat er in uw wilsverklaring staat en wat u ermee bedoelt. Dat geldt ook voor een schriftelijk euthanasieverzoek. Praat hierover met uw arts.

Let op: uw arts volgt niet altijd de wensen in uw wilsverklaring. Bijvoorbeeld als uw arts twijfelt of uw wensen nog actueel zijn. Ook zal uw arts u niet behandelen als de behandeling medisch zinloos is. En uw arts volgt altijd de wet en regels. Zoals de regels die horen bij euthanasie. Uw arts is nooit verplicht om euthanasie uit te voeren. Ook niet als u een euthanasieverzoek op papier heeft gezet.

Verandert uw situatie? Of verandert uw mening? U kunt altijd op een besluit of afspraak terugkomen. Ook als u uw besluit heeft vastgelegd in een wilsverklaring. Bespreek dit met uw arts en naasten. En pas zo nodig uw wilsverklaring aan.

Let op: Het is verstandig om regelmatig uw wilsverklaring na te lopen. Ook als er niets verandert in uw situatie of uw mening. Zo voorkomt u dat uw arts en/of vertegenwoordiger gaat twijfelen over wat in uw wilsverklaring staat en of dat de zorg is die nu bij u past.

De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is een wet voor hulp en ondersteuning. Het doel van de wet is om burgers te helpen, zodat zij zo lang mogelijk zelfstandig thuis kunnen wonen en deel kunnen nemen aan de maatschappij. Bij palliatieve zorg kan uit de Wmo bijvoorbeeld huishoudelijke hulp, bepaalde hulpmiddelen, aanpassing van woning en de ondersteuning van mantelzorgers worden geregeld. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor uitvoering van de Wmo.

De Wet langdurige zorg is bedoeld voor mensen die voortdurend (intensieve) zorg nodig hebben in de nabije omgeving. Denk daarbij aan mensen met ernstige dementie en mensen met een ernstige geestelijke of lichamelijke beperking/aandoening. De meeste mensen wonen in een Wlz-instelling zoals een verpleeghuis of instelling voor gehandicapten. Maar er zijn ook mogelijkheden om met zorg uit de Wlz thuis te wonen. Voor zorg uit de Wlz heeft u een indicatie nodig van het CIZ. Zorgkantoren zijn verantwoordelijk voor uitvoering van de Wlz

De persoon die vanuit zijn/haar beroep voor u zorgt. De zorgverlener kan verzorgen, verplegen, begeleiden en/of behandelen. Uw mogelijke zorgverleners zijn: de huisarts, de specialist ouderengeneeskunde (voorheen verpleeghuisarts), de medisch specialist (bijvoorbeeld: de internist / de oncoloog, de chirurg, de cardioloog, de longarts, de neuroloog, de geriater, de radiotherapeut), de verpleegkundige, de verzorgende, de psycholoog, de geestelijk verzorger, de maatschappelijk werker of andere professionele zorgverleners.

Met de pijl rechtsboven gaat u naar de volgende pagina. Of ga direct naar de inhoudsopgave.